De wereld staat in de fik, massaal herbebossen is nodig, de ontbossing moet gestopt, CO2 uit de lucht gehaald, woekerwinsten verdeeld en chaos beteugeld, en in t A-Kwartier maken we ons druk om hoe we woekerende fietsen van onze straten krijgen. Op een zonnige vrijdagochtend verzamelen een gemeentelijk buurtwerker en gedragsveranderaar, studentenhuisbeheerder en buurtverenigingsbestuurder bij de Vierde drift aan de Noorderhaven. De zonneschijn maakt het ons vandaag gemakkelijk om gedrag te observeren, en ik bedenk me dat het juist goed is om aandacht te hebben voor kleiner leed waar we zelf invloed op hebben.
‘Welk gedrag?’ hoor ik u zeggen, en ‘hopeloos: studenten denken vooral aan gemak met die inwisselbare Swapfietsen van ze’. Het gaat om een experiment. We richten ons op een praktische aanpak na wat aanschouwelijke studie over gedragsbeïnvloeding.
We bezoeken drie studentenhuizen van een woningbouwvereniging en ik heb goed nieuws: hier is achter de voordeur volop ruimte in inpandige fietsgarages. We kunnen er nu iets aan doen. Als mens van de rede maak ik temidden van de toch wel treurige, muffe en ongebruikte ruimte een actielijstje:
- Aantrekkelijker toegang: de deur verbreden, een zonnige verfkleur geven, ervoor een plank op een trede en een elektrische dranger erop, zodat ie lekker openzwaait.
- Wegwijzen: vrolijk bewegwijzeringsbordje op de deur.
- Veilig gevoel: verlichting die je naar de stalling leidt.
- Prettiger ruimte: grondige schoonmaak, vegen, treurige gang bestickeren/beschilderen als weelderige tuin.
- Oefenen: alle bewoners verzamelen om hun buiten geparkeerde fietsen naar binnen te zetten.
- Verleiden: een kaartje aan fietsen hangen met namens de buren een tegoedbon voor koffie bij een fijne koffiezaak in de buurt. Dit een paar weken volhouden.
- Verfraaien: low-maintenance geveltuinen aanleggen waar je geen fietsen wilt en indien nodig vaste buurtbewoners vragen ze te onderhouden.
- Contract: in huurcontracten opnemen dat de fietsenstalling gebruikt dient te worden.
- Duidelijk: bord ophangen waarop staat dat de verhuurder alles in die ruimte ten allen tijde mag wegdoen (oude matrassen, kussens, pallets, bierkratten), en dat ook doen.
- Wereld blussen: een boom, bloeiende klimplanten, struiken op de versteende binnenplaatsen planten.
Kunnen een aantal simpele, rationele ingrepen gedrag en daarmee onze openbare ruimte ten positieve veranderen? Zodra ook de gedragsveranderaar met een mentaal actielijstje komt, gaan déze zwarte gaten eraan.