28 augustus is een Groningse feestdag: het Groningens Ontzet of in de volksmond Bommen Berend. Er is kermis, muziek, theater, drakenbootraces, een paardenkeuring, de Groote Maaltijd en in de avond vuurwerk. Een mooie traditie, maar helaas moet half Groningen gewoon werken of naar school. Tot 2014 hadden medewerkers van de gemeente (en als ik me goed herinner ook van de universiteit) een vrije dag, maar die is afgeschaft. Ook basisschoolleerlingen hadden vaak vrij, maar dat is ook verleden tijd. In 2023 en 2024 viel 28 augustus in de zomervakantie, maar in 2025 moesten een groot deel van de basisschoolleerlingen gewoon naar school.
In 2022 pleitte voormalig burgemeester Koen Schuiling en in 2023 voormalig rector van de universiteit Cisca Wijmenga al voor het herinvoeren van de vrije dag op 28 augustus, maar helaas hebben juist steeds minder mensen vrij. Ondertussen klaagt iedereen op de Vereniging Volksvermaken dat het feest te ‘oubollig’ is, maar krijgen zij geen vrijwilligers gemobiliseerd omdat iedereen moet werken of naar school. Een vicieuze cirkel dus.
Hoe anders is dat in Leiden. Het Leids Ontzet op 3 oktober is een groot feest, alle scholen zijn dicht en zelfs veel bedrijven houden hun deuren gesloten. Het programma lijkt best op dat van Groningen (Kermis, vuurwerk) maar het verschil is dat het veel breder gedragen wordt. De hele stad doet mee, van student tot verstokte Leidenaar, en iedereen eet hutspot, haring en wittebrood (en natuurlijk veel bier).
Op diezelfde 3 oktober trekt de Gemeente Groningen van alles uit de kast voor de Groningse Marktendag. Een markt van de Grote Markt tot en met de Brugstraat, met vintage spullen, de nieuwste foefjes en lekker eten. Op een schijnbaar willekeurige dag, dit jaar op vrijdag maar ook op als 3 oktober op dinsdag valt (als écht iedereen werkt of naar school moet) wordt dit gevierd. De aanleiding: de Tag der Deutschen Einheit (Dag van de Duitse Eenheid) op 3 oktober, een vrije dag in Duitsland. Traditioneel komen dan veel van onze Oosterburen in Groningen shoppen, en daar bleek (nog) meer geld in te zitten. Veel Groningers weten niet eens dat dít de reden is dat deze Marktendag bestaat.
Beste gemeente, ik vind het jammer. Kijk eens wat meer naar Leiden en niet naar Duitsland, en maak van Groningens Ontzet weer een Groningse Dag. Geef je eigen medewerkers vrij en vraag ze op die dag vrijwilliger te worden voor de Volksvermaken. Adviseer alle scholen een margedag in te zetten. Schuif een deel van het budget van 3 oktober naar 28 augustus en maak het Ontzet weer levend. En laat die Duitsers maar ‘gewoon’ een dagje Groningen doen. Leuk genoeg, zonder extra markten!
NB: dat ik niet de enige dag ben met deze mening bleek op 3 oktober in het DvhN. Dit stuk had ik níet gelezen voor ik dit schreef 🙂