Groningen, zaterdag 18 oktober 2025. Je komt door de A-kerkdeur en de geur van cultuur waait je tegemoet als parfumvleugen bij de Douglas: beeldende kunst uit Paramaribo, Groningen en Teheran. Amechtig prekende dominees zijn ingeruild voor poëzie, koorzang, schitterende orgel- en trompetmuziek, alles aan elkaar gesmeed door een presentator voor wie ik als een blok val: de vlotte, schitterend geklede, humoristische, prachtige, warme Shjazz. Het verschil met het wat lauwe, koel reagerende publiek kan niet groter zijn.
Godzijdank is er deze keer ook ruimte voor de Groninger taal: hèhè, Ede Staal is pontificaal ingeklemd tussen Bach, Händel en Poulenc. Organist Eeuwe Zijlstra verwelkomt het binnenstromende publiek met variaties op Staals evergreens en het door enkelen te laat herkende en daardoor veel te voorzichtig meegeprevelde Gronings volkslied. Natuurlijk maak ik in gedachten de vergelijking met wat in Leeuwarden zou zijn gebeurd als ‘Frysk blût tsjoch op!’ had geklonken: het dak ging eraf!
De artistieke commissie laat de avond beginnen met ‘Ombra mai fu’ van Händel, vanaf de kraak krachtig en prachtig gezongen door Judith Pranger, ongeveer even mooi als de uitvoeringen van Scholl en Jaroussky, begeleid door orgel en trompet. Wat later Bachs ‘Jesu bleibet meine Freude’ en dan kan de avond niet meer stuk. Twee bovengemiddelde koren, ‘Diverdoatsie’ en ‘4 Mei Projekt, respectievelijk met kapiteins Cobien Nieuwpoort en Robert Ramaker transformeren de ouwe Schnitger van krakende oude doos naar sprankelende jongemensentemmen bij een warme zomerse beek, van spataderen naar strakke, geschoren wielrennerspoten, kortom wonderschoon.
Het wordt een avond die uitnodigt tot reflectie en bezinning. Filosofische, originele, heldere of tot in gelaagde metaforen verpakte bespiegelingen over de ware of gewenste aard van vrede komen tot ons. Nova Spier, Marjoleine de Vos, Cissy Joan, Ruth Ruijgers en natuurlijk Shjazz dagen het publiek uit tot nadenken. Wat knap dat de sprekers slechts tussen de regels door hinten op de genocidale barbarij die in Gaza tot een halt lijkt te zijn geroepen en de oorlogsmisdaden die in Oekraïne nog onverminderd voortwoekeren. Deze onderwerpen worden in de pauze, glaasje grenadine of wijn in de hand, tot op het bot gefileerd.
Zondagmiddag is in de Martinikerk een vervolg op het Schnitger Festival met een concert van Monteverdi’s Mariavespers door het Luthers Bach Ensemble en organist Vincent van Laar. Ik denk nog even na over het woord ‘festival’ en droom ervan dat het stichtingsbestuur en de artistieke commissie de knellende banden van historie, traditie en erfgoed eens los durft te laten en groot gaat denken. Nodig jonge, wilde, openminded, wellicht licht roekeloze, creatieve, buiten de antieke boxes denkende conservatoriumgasten met orgelmuziek in het pakket, begeleid en in toom gehouden door Shjazz, uit en vraag hun de ogen te richten op Anna – this makes me feel like a rock star – Lapwood. Wie? A n n a L a p w o o d.
