Even voor half drie staat de zijdeur van Westerbinnensingel 48, uitnodigend open naar een ommuurde binnenplaats waar ruim dertig buurtgenoten rondscharrellen tussen overzichtelijk gerangschikte hekwerken, deuren, kozijnen, plavuizen, ornamenten. Hier legt architectuurhistoricus en al jarenlang vrijwilligster van de Stichting Monument en Materiaal, Ewa Soraka, ons uit dat de binnenplaats oorspronkelijk de speelplaats was van een ‘bewaarschool’ uit het eind van de 19deeeuw met zes lokalen en een onderwijzerswoning. Ze wijst op de rijk versierde, vooral neogotische en neorenaissance elementen die goed bewaard zijn gebleven.
De bouwmaterialen op de binnenplaats zijn verzameld door de Stichting Monument en Materiaal, die in 1983 is opgericht en vanaf 1994 in de school is gehuisvest. Deze ‘drijft’ op vrijwilligers en heeft als werkterrein de drie noordelijke provincies. De materialen worden over het algemeen geschonken en zijn vooral afkomstig uit gesloopte of verbouwde monumentale panden, tot aan het begin van de 20ste eeuw. Ze worden vervolgens aan de Westerbinnensingel voor een bescheiden bedrag verkocht om te worden hergebruikt in een monumentaal pand, aansluitend bij de tijd van het bouwmateriaal, bij voorkeur ook uit dezelfde streek. Belangstellenden kunnen via de mail of telefoon een afspraak maken voor één van de verkoopdagen. Zie: www.stichtingmenm.nl
De collectie op het vroegere schoolplein maakt hebberig. Er zijn bijvoorbeeld echt stoere plavuizen en ik zie het terrasje al in de tuin! Ook binnen is het voor een monumentliefhebber luilekkerland. De vroegere lokalen en de gangen staan hier volgepakt met schouwen, tegels, deuren, glas-in-lood ramen, consoles, hang en sluitwerk, gipsornamenten die op een nieuw leven in een passend monument liggen of staan te wachten. Het aantal belangstellenden is groter dan verwacht, waardoor er wordt afgezien van de geplande rondleiding. We verspreiden ons over het gebouw en krijgen daardoor alle gelegenheid zelf overal op ons gemak rond te kijken.
Daarbij wordt ook duidelijk dat de ‘bewaarschool’, tegenwoordig niet alleen de thuisbasis is van de Stichting Monument en Materiaal, maar dat ook het archeologische depot van de stad er is ondergebracht mét een restauratieatelier en dat het de locatie is van gespecialiseerd zaden- en pollenonderzoek. Naast medewerkers van de gemeente en de RUG zijn ook hierbij vrijwilligers van de Stichting betrokken, én bij rapportages van archeologisch onderzoek in de gemeente én bij publicaties, lezingen en exposities over de cultuurhistorie ven de drie noordelijke provincies.
Kortom: de Stichting Monument en Materiaal in Groningen is een stichting zoals elke stad met een interessante cultuurhistorie die zich zou wensen! En wat een genoegen deze bij ons in de buurt te hebben.